İKÇUSBFD: Yaşlılık ve Kronik Hastalıklar Temalı Yeni Sayı
Değerli Okurlarımız,
İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, Mayıs 2022 sayısının teması “Yaşlılık ve Kronik Hastalıklar” olarak oluşturulmuştur. Son yıllarda, yaşlılık, kronik hastalıklar ve pandemi nedeniyle yaşanan sorunlarda artış gözlenmektedir. Bu kapsamda, dergimizin 2022 yılı Mayıs sayısında, “Yaşlılık ve Kronik Hastalıklar” temasına vurgu yapıp, ağırlıklı olarak bu süreç ve hastalıkların yönetimine katkı sağlamak amacıyla bu çalışmaları okuyucusu ile buluşturmayı hedefledik.
Bu temamıza eşlik eden orijinal kapak resmi, Prof. Dr. Fikri SALMAN tarafından tasarlanmıştır. Görselde yer alan çiçek diken yaşlılarımız kadim bilgileri ile çevrelerini aydınlatıp, ellerinin dokunduğunu yeşertebilme becerisine sahiptirler. Bilimsel ve insan odaklı bir yaklaşımla yaşlılığın oluşturduğu problemlerin ve kronik hastalıkların desteklenmesi, tıbbi yöntemlerle tedavi ve rehabilite edilmesi, bu sorunları yaşayanlara ve sağlık çalışanlarına destek olması amaçlanmıştır.
Bu kapsamda, bu sayıda toplam 16 adet araştırma makalesi, 2 adet sistematik derleme, 16 adet derleme ve 1 adet olgu sunumu yer almaktadır. Temaya özel yayınlar ile birlikte dergiye gönderilip kabul edilen diğer yayınlar da bu sayıda yer almaktadır. Bu konuda yapılacak her türlü nitelikli araştırma sonraki sayılarda dergimizde değerlendirilip paylaşılmaya devam edecektir.
Kronik hastalıklar için hayatın her döneminde önem arz eden konulardan beslenme hususu, “Kadınların Beslenme Alışkanlıkları ve Ortoreksiya Nervoza (Sağlıklı Beslenme Takıntıları) İlişkisi: KKTC Örneği; Bireylerin Duygusal Açlık Durumlarının, Umutsuzluk Düzeylerinin ve Besin Tüketimlerinin Değerlendirilmesi; isimli araştırma makaleleri ve “Yaşlılıkta Beslenme Durumunu Etkileyen Engellilik Durumlarına Karşı Uygulanan Beslenme Çözümleri; Sarkopenide Beslenmenin Rolü; Beslenme ve Yaşam Tarzının Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonuna Etkisi; Kalori Kısıtlamasının Sirtüinler Aracılığı ile Yaşam Süresine Etkisi: SIRT1 ve SIRT3; Egzersiz ve Bağırsak Mikrobiyotası Arasındaki İlişki; Besin gruplarının meme kanseri gelişme riski üzerine etkileri var midir?” isimli derlemeler ile incelenmiştir.
Kanser ve cerrahi süreçlere ait bakım, tedavi tekniği ve destekleyici yaklaşımlar ile süreç yönetimleri, “Kanser Hastalarındaki Bakım Gereksinimlerinin Karşılanmasında Hemşirelik Uygulamalarının Etkinliğinin İncelenmesi; Kalıcı Üretral Kateterizasyonda Foley Kateter Balonunun Şişirilmesi İçin Optimal Solüsyon Tipi ve Hacminin Araştırılması (Investigation of Optimal Solution Type and Volume for Inflation of Foley Catheter Balloon in Indwelling Urethral Catheterization); Venipunktür Tekniğinin Hemoliz Oranına Etkisinin İncelenmesi (Examining the Effect of Venipuncture Technique on the Rate of Hemolysi); Jinekolojik Cerrahide Obezite Tedavisinde İntragastrik Balonlar ve Transpilorik Mekik Üzerine Sistematik Bir Gözden Geçirme ve Cerrahi Sonrası İyileşmede (ERAS) (A Systematic Review on Intragastric Balloons and TransPyloric Shuttle in Obesity Treatment ve Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) in Gynecologic Surgery); Kemoterapiye Bağlı Bulantı ve Kusmada Akupresür Kullanımı; Kanser Ağrısında Aromaterapi Kullanımı; Yoğun Bakım Ünitesinde Sepsis ve Hemşirelik Yönetimi” başlıkları ile sunulmuştur.
Covid-19 pandemisi dünyada ve ülkemizde hayatı tehdit eden bir süreç olarak yaşanmıştır. Halen etkilerini sürdürmektedir. Yaşlılar, kronik hastalığı olanlar, sağlık çalışanları ve özellikli gruplar bu dönemde önemli risk gruplarını oluşturmuştur. Bu konuya odaklanan “COVID 19 sırasında toplumda yaşayan yaşlı yetişkinlerde yetersiz beslenme riski ve fiziksel aktiviteler: Kesitsel bir çalışma (The malnutrition risk and physical activities in community-dwelling older adults during the COVID-19: A cross-sectional study); Sağlık Personelinin COVID-19 Antikor Sonuçlarının Değerlendirilmesi; COVID-19 Pandemisi Nedeniyle Evde Kalış Döneminin Hemiparetik Serebral Palsili Çocuklarda Fonksiyonel Kapasite ve Denge Üzerine Etkisi; Adölesanlarda COVID-19 Korkusunun Sağlığı Geliştirme Davranışlarına Etkisi, Yoğun Bakım Biriminde Tedavi Alan COVID-19 Hastasının Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu” isimli araştırmalar ile “COVID-19 Salgını; Acil Müdahale Gerektiren Durumlar ve Hemşirelik Bakımı Glukoz-6-Fosfat Dehidrojenaz Yetersizliği ile COVID-19 Arasındaki Biyokimyasal İlişki ve Glutatyon Desteklerinin Etkileri” isimli derlemeler bu sayıda paylaşılmıştır. Ayrıca bu dönemde sağlık okuryazarlığı önem kazanmış ve telesağlık uygulamaları daha çok kullanılır hale gelmiş, etkinlikleri “COVID-19 Salgını Karşısında Sağlık Okuryazarlığının Katkısı ve Önemi; Online Fizyoterapi Danışmanlığı’nın Fizyoterapist ve Danışan Gözüyle Uygulanabilirliği; Kronik Hastalığa Sahip Geriatrik Bireylerde Mobil Sağlık Uygulamalarının Kullanımı” isimli çalışmalar ile irdelenmiştir.
Yaşlılık sürecinde bağışıklama “65 Yaş ve Üzeri Bireylerin Bağışıklama Durumlarının Belirlenmesi: Aile Sağlığı Merkezi Örneği” isimli araştırma ile irdelenmiştir. “Bir Terapi Yöntemi Olarak Fotoğraf Sanatının Geriatride Kullanımı” isimli derleme, yaşlılarda sağlığın korunması ve geliştirilmesinde fotoğraf sanatının uygulanması detayları ile etkilerini ortaya koymuştur. Kas-iskelet sistemi problemleri ile yaralanmalarının farklı grup ve durumlarda değerlendirilmesini, analizini ve rehabilitasyonunu derleyen “Tekerlekli Sandalye Kullanıcılarında Kas-İskelet Problemleri: Bir Gözden Geçirme Çalışması (Musculoskeletal Problems in Wheelchair Users: A Review Study), Ayak Aksesuar Kemiklerinin Manyetik Rezonans Görüntüleme ile Değerlendirilmesi, Lateral Epikondilit Rehabilitasyonunda Kullanılan Güncel Fizyoterapi Yaklaşımlarının Ağrı ve Fonksiyon Üzerine Olan Etkinliği, Rekabetçi ve Rekreasyonel Motokros Sporcularında Spora Bağlı Yaralanmaların İncelenmesi” isimli çalışmalar da bu sayıda okuyucularımız ile paylaşılmıştır.
Sağlık eğitimi ile ilgili çalışmaların da değerlendirildiği ve eğitimin geliştirilmesi ile yeni araştırmalar için yol gösterici olabilmesi açısından değer verdiğimiz “Ebelik Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler; Türkiye’de Üniversitelerin Hemşirelik Eğitimindeki İnovasyon Profili; Halk Sağlığı Hemşireliği Alanındaki Akademisyenlerin Yayın Profilinin İncelenmesi” isimli araştırmalar bu sayıda yer almıştır.
“Yaşlılık ve Kronik Hastalıklar” temalı bu sayının, bu alanlarda bilgi birikimini, farkındalığı ve toplumsal duyarlılığı arttırarak ileriki çalışmalara ışık tutmasını diliyorum. Bu sayımızı, sağlıklı yaş alması için destek olduğumuz büyüklerimize, dertlerine şifa olmak için çabaladığımız hastalarımıza, ailelerine ve bu konuda çalışan tüm sağlık çalışanlarına ithaf ediyorum.
Prof. Dr. Derya ÖZER KAYA
Editör
Erken görünüm için: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ikcusbfd/issue/70141